Przy kilkukrotnych ruchach tłoka w strzykawce jednorazowej dochodzi do naruszenia zasad aseptyki poprzez możliwość stykania się niejałowego - dotkniętego ręką - tłoczyska (elementu wysuwającego się z cylindra strzykawki, zakończonego tłokiem) z wewnętrzną sterylną powierzchnią cylindra strzykawki.Od tak skażonej powierzchni cylindra zakażeniu ulega lek przygotowywany w strzykawce do iniekcji. Mechanizm skażenia opisano w kategorii "artykuły naukowe" na stronie www.newsyringe.com.
Przy dokładnych pomiarach okazuje się, że średnica wewnętrzna cylindra strzykawek jednorazowych porównywalna jest ze średnicą tłoczyska. Przykładowo, w jednej z mierzonych strzykawek średnica wewnętrzna cylindra wynosiła 20 mm, natomiast średnica tłoczyska 19,9 mm. W trakcie używania strzykawki działające na nią siły powodują odkształcenia elastycznych (plastikowych) elementów strzykawki, umożliwiając kontakt wewnętrznej powierzchni cylindra i tłoczyska. Przy używaniu dużej strzykawki np. 20 ml działające na nią siły mogą dochodzić nawet do ok. 1 kG, gdy np. trzeba wytworzyć podciśnienie w strzykawce przy zasysaniu rozpuszczonego leku z fiolki.
Istnieją różne typy strzykawek jednorazowych. Z naszych obserwacji wynika, że strzykawki bez gumowego tłoka, tzw. 2-częściowe są bardziej wrażliwe na skażenie w omawianym mechanizmie niż strzykawki 3-częściowe (z gumowym tłokiem). W strzykawkach 2-częściowych szczelina włosowata oddzielająca tłoczysko od cylindra wynosi ok. 0,05 mm, natomiast w strzykawkach 3-częściowych ok. 0,1 - 0,2 mm. Sam fakt przesuwania się powierzchni "brudnej" i "czystej" w odległości 0,05 - 0,2 mm od siebie, jest nie do przyjęcia z punktu widzenia zasad aseptyki. Do skażenia zawartości strzykawki może dojść przy co najmniej 2 cyklach ruchów tłoka. Do takich sytuacji dochodzi np. przy przygotowywaniu leków rozpuszczalnych, przy sprawdzaniu czy igła w trakcie iniekcji nie jest w naczyniu (aspiracja), przy nabieraniu do dużej strzykawki leku z kilku małych ampułek.
Następujące dane sugerują, iż w omawianym mechanizmie za pośrednictwem strzykawek jednorazowych może dochodzić do masowych skażeń w światowej służbie zdrowia i poza nią:
1. Produkcja strzykawek jednorazowych na świecie wynosi ok. 30 000 000 000 sztuk rocznie. Modele strzykawek, w których dochodzi do kontaktu tłoczyska z wewnętrzną powierzchnią cylindra używane są na całym świecie. Gdyby założyć, że do skażenia dochodzi tylko w 1 na 1000 strzykawek, to ilość skażeń rocznie może wynosić 30 000 000.