Według encyklopedycznej definicji opłatek (z łac. oblatum – "dar ofiarny") to „bardzo cienki biały płatek chlebowy, przaśny (czyli niekwaszony i niesolony), wypiekany z białej mąki i wody bez dodatku drożdży, którym dzielą się wszyscy zgromadzeni przy stole wigilijnym, składając sobie życzenia.” Zwyczaj to wyłącznie polski, choć spotykany też na Litwie, Ukrainie i we Włoszech, znany od XVII wieku. Opłatek wigilijny jest symbolem pojednania i przebaczenia. Na Śląsku znany jest tzw. "radośnik", czyli opłatek posmarowany miodem, dawany dzieciom.

Jedna z większych, polskich wytwórnia opłatków mieści się w budynku tak zwanego gospodarstwa pomocniczego tarnowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w miejscowości Błonie koło Tarnowa. Do ich wypieku służą specjalne piece. Produkcja rusza już na wiosnę, a receptura jest dość prosta: do wypieku stosuje się mąkę pszenną i wodę, sam wypiek trwa tylko niecałą minutę.

Ksiądz Wiesław Czaja, który jest dyrektorem tego zakładu pracującego dla seminarium duchownego, mówi, że po wypieku opłatki muszą być przetrzymywane w specjalnej nawilżarni. Dzięki temu można je później łatwiej ciąć.

Następnie opłatki są cięte i pakowane. Nie wszystkie opłatki są białe. Zakład w Błoniu produkuje także opłatki kolorowe. W tym roku podtarnowska opłatkowa wytwórnia otrzymała nową maszynę do mieszania ciasta. Zakład ten wypieka nie tylko opłatki, lecz także komunikanty. Od tego roku będą one bardziej trwałe, gdyż firma księdza Czaji zakupiła nowe urządzenia do ich wypieku.

Tarnowskie opłatki trafiają nie tylko do katolików w diecezji tarnowskiej, lecz także tam, gdzie pracują tarnowscy misjonarze. Tarnów bowiem jest swego rodzaju „stolicą” polskich misjonarzy. Już teraz tarnowskie opłatki pojechały na przykład do Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, a nawet do dalekiej Australii