Dziś nastąpi pożegnanie Bronisława Geremka. Pogrzeb państwowy, ze wszystkimi władzami, salwą honorową, przemówieniami. Polityk spocznie w Alei Zasłużonych na warszawskich Powązkach.


 


Warto będzie posłuchać przemówień nad grobem, szczególnie tych polityków i ludzi, którzy w latach 2005 - 2007 próbowali mu zabrać zasługi dla Polski i dla Europy, zanegować jego zasługi - i te dokonane przed rokiem 1980, i w czasach Okrągłego Stołu oraz w Polsce demokratycznej.

Trzeba przyznać, że tak zwani prawicowi publicyści, ci spod znaku IV RP, radiomaryjni i naszodziennikowi są wstrzemięźliwi - czyli milczą. Tylko ścierwa internetowe, głównie z portalu Salon24.pl, nie śpią. Ale różni Wybranowscy, Michalkiewiczowie czy Nowakowie już zapewne ostrzą pióra.

Ciężko jest pisać o Bronisławie Geremku nie wpadając w przesadę, czy hagiografię, szczególnie w takiej sytuacji. Nie byłem z jego pokolenia, ani z “Solidarności” czy opozycji, więc nie mam ani prawa, ani wiedzy, aby go oceniać, mogę tylko odnosić się do czasów najbliższych. Pewnie wkrótce powstaną opracowania o nim, mam nadzieję, że nie będą pisane na kolanach, z drugiej strony nie będą to “przyczynki” podobnych “historyków”, jak Cenckiewicz i Gontarczyk.


 


Słusznie pisze Jacek Żakowski w “Newsweeku”, że w latach 80-tych Geremek stał się symbolem polskiego inteligenta, postacią ważną w Polsce i na Zachodzie, równie dobrze rozpoznawalną jak Lech Wałęsa. Tego mu właśnie polscy “genetyczni patrioci” nie mogli w czasach tak zwanej IV RP zapomnieć i dlatego równie gwałtownie jak Lecha Wałęsę, zwalczali. Ale ludzie tacy jak on, Bartoszewski czy Mazowiecki nie dali się z polskiego życia publicznego wypchnąć, nie stali się pariasami politycznymi - ponieważ o dwie klasy przerastają ich nieprzyjaciół.

To właśnie ci ludzie są tymi, którzy pozostaną dla prawdziwej elity intelektualnej Polski i Świata synonimem polskiej kultury politycznej i duchowej, świadectwem polskiego ducha tradycji wolności obywatelskiej, a nie ci, którzy próbują sobie sztukować ich kosztem swoje własne życiorysy.

Rola Bronisława Geremka w odzyskaniu pełnej niepodległości, w sukcesie “Solidarności” jest wielka. Jego działalność i sukces w postaci Okrągłego Stołu - niepodważalne. Na polskiej polityce zagranicznej nikt nie odcisnął wyraźniejszego piętna. To on położył wielkie zasługi w dojściu Polski do NATO, to on na zawsze pozostanie polskim ambasadorem w UE. Jego spuścizna naukowa pozostanie na trwałe w polskiej historii. Ale trzeba też powiedzieć, że w polityce krajowej nie potrafił znaleźć sił i zdolności, aby zbudować trwałą konstrukcję państwową, taką, która zapobiegłaby permanentnym kryzysom sejmowym i cyklicznym zmianom rządów. Jego wszystkie formacje, począwszy od ROAD, na demokratach.pl kończąc, poniosły finalnie porażki, a jego intelektualizm i zdolności nie doprowadziły do tego, aby opcje jego i jego przyjaciół mogły zapobiec obecnym w życiu III RP patologiom, której finalnym aktem było dojście do władzy brunatnych populistów.