Oto lista wybranych “fałszywych przyjaciół” (“false friends”) - słówek, które występują w języku rosyjskim, a które mogą doprowadzić nieuważnego Polaka do błędnego zrozumienia komunikatu. Po lewej stronie znajdują się wyrazy polskie, a po prawej ich rosyjskie odpowiedniki. W niektórych przypadkach “zamienniki” wydają się całkiem logiczne i uzasadnione (np. “ziele” - “trawa”, jeśli mamy skojarzenia z marihuaną), ale w przypadku innych aż chce się zapytać: “Co ma piernik do wiatraka?!”.
Krzesło - stół
Kanapa - diwan
Dywan - kawior
Kawior - ikra
Mapa - karta
Sklep - magazin
Pociąg - pojezd
Wujek - diadia
Idzie - idiot
Oko - głaz
Cebula - łuk
Brzuch - żywot
Udo - biedro
Przedział - kupie
Opona - szyna
Olej - masło
Chamski - grubyj
Powiedział - skazał
Opowiedział - rozkazał
Zapamiętaj - zapomin
Ropucha - żaba
Narta - łyża
Łóżko - krowat
Otwarty - otkrytyj
Zamknięty - zakrytyj
Filiżanka - czaszka
Łasica - łaska
Fala - wolna
Ogon - chwost
Przyjaźń - drużba
Dźwig - kran
Futro - miech
Kiepski - płochoj
Porażka - porażenie
Pacha - podmyszka
Ustawa - zakon
Prędko - bystro
Termin - srok
Zagięcie - składka
Ziele - trawa
Żyrandol - liustra
Żywica - smoła
Warto jeszcze dodać, że użytkownicy języka rosyjskiego mówią na tarczę “szit”, co może przywodzić na myśl anglojęzyczny wulgaryzm “shit”, którego nawet nie wypada tłumaczyć.
Inną ciekawostką, którą zauważyłam podczas nauki ruszczyzny jest podobieństwo tego języka do mowy staropolskiej. Weźmy na przykład cytat z jednego z renesansowych dramatów autorstwa Mikołaja Reja: “A k temu stanów niemałych”. We współczesnej polszczyźnie zaimka “k” już się nie stosuje (używa się za to “ku”, ale i tak bardzo rzadko, przeważnie w podniosłych tekstach literackich i poetyckich). Natomiast w języku rosyjskim “k” występuje bardzo często, czego dowodem mogą być konstrukcje w stylu “podjechat k tieatru” - “podjechać pod teatr”.
Podobnie przedstawia się sytuacja krótkich form przymiotników. Dawno temu wyrażenia typu “ukrzyżowan”, “pogrzebion” czy “podniesion” były powszechnie stosowane w języku polskim, jednak obecnie uchodzą one za przestarzałe. Tymczasem w języku rosyjskim krótkie formy przymiotników są wciąż często używane (stąd np. “zakryt” zamiast “zakrytyj”). Kolejna sprawa: znaczenie wyrazów. O ile w języku polskim na twarz już nie mówi się “lico”, o tyle w rosyjskim nadal się to robi.