Ferguson zauważył, że czas trwania wielkich mocarstw jest coraz krótszy, bowiem żadne z imperiów XX. wiecznego świata nie może się poszczycić długim stażem istnienia. Zgodnie ze współczesnymi normami nawet USA mając 230 lat zaczyna się starzeć. Edward Gibbon, zagłębiając się w przyczyny upadku imperium rzymskiego, stwierdził, że jego upadek spowodowały 4 czynniki: „ekspansja zewnętrzna, wewnętrzne zepsucie, religijna konwersja i inwazja barbarzyńców”. Uważam, że są to uniwersalne problemy, przez które wielkie imperia kończą swoje istnienie. Moment, w którym upadnie imperium zachodnie może wydawać się odległy. Jednak w miarę coraz poważniejszych oznak chwiania się jego potęgi, nietrudno dojść do zatrważającego wniosku: Imperium zachodnie powoli przeżywa swój kryzys, nieuchronnie chyląc się ku upadkowi.

Zatrważającym symptomem zmierzchu wielkiej potęgi zachodu może być kryzys demograficzny, który, o ile nie zauważany jest w Stanach Zjednoczonych ze względu na dużą imigrację, w Europie coraz bardziej się pogłębia. Od lat 70. typowa para zachodnioeuropejska miała mniej niż 2 dzieci. Na dzień dzisiejszy na parę przypada 1,4 dziecka, a wskaźnik ten powinien wynosić nieco powyżej 2, aby populacja się nie zmniejszała. Może być to oczywiście związane ze zmianą trybu życia Europejczyków, którzy najpierw pragną zrealizować się zawodowo, dopiero potem zakładać rodzinę. Nie da się jednak ukryć, że według badaczy, liczba rdzennych Europejczyków może zmniejszyć się aż o 14 milionów. Nawet dwie wojny światowe nie przyczyniły się do tak zatrważającego spadku liczby ludności. Niepokojący natomiast może być świetny rozwój demograficzny w krajach muzułmańskich, gdzie przypada 3 razy więcej dzieci na parę, tj. około 4,3. Wypływa to bezpośrednio z kultury, w której to wielodzietność jest wskazana i nie należy tego negować. Jednak nie można zapomnieć, iż wyż demograficzny w krajach muzułmańskich wiąże się z kolejnym symptomem upadku imperium zachodniego – masową imigracją muzułmanów do Europy.

Problem określony przez Gibbona mianem „inwazji barbarzyńców” dotyczy głównie Europy. Pierwsza fala imigracji do Europy nastąpiła po II wojnie światowej. Obecnie starzejące się państwa zachodnioeuropejskie przyciągają imigrantów ze wschodu. Nie da się jednak ukryć, że odsetek wędrujących do Europy muzułmanów (w dużym stopniu nielegalnie) jest o wiele większy. Powstają nawet specjalne getta, np. we Francji, gdzie liczba muzułmanów jest największa. Wiąże się to z zamieszkami, jakie ostatnio miały miejsce, oraz z zagrożeniem atakami terrorystycznymi. Prowadzi to także do konfliktów na tle religijnym. Islam bowiem, jako religia wojująca a zarazem młoda, przechodzi okres ekspansji, chęci szerzenia wiary na „niewiernych”, podobnie jak miało to miejsce z chrześcijaństwem podczas wypraw krzyżowych.