Wśród tego, co pozostało jest wspomniana przez Pana olbrzymia Synagoga. Czy mógłby Pan coś o niej opowiedzieć? Podobno w czasach swej świetności uchodziła za perełkę?
Tak była podobno jednym z najbardziej okazałych tego typu obiektów i jednym

z największych w Polsce. Wzniesiona w II p. XIX w. stoi przy głównej drodze miasta. Wybudowali ją włoscy artyści, fundatorem był dąbrowski Żyd Aisk Stern a projektantem Abraham Goldstein.

Synagoga jest wielką murowaną budowlą wpisaną do Rejestru Służby Ochrony Zabytków. Poważnie zniszczoną w czasie I wojny w latach 1936-37 odnowiono. Niestety

w okresie II wojny budynek okradziono i przemieniono na magazyny a w latach 1945-50 tylko prowizorycznie zabezpieczono. Do celów kultowych używano małego pomieszczenia na parterze. W 1971 r. budynek przejął Skarb Państwa. Miał powstać w nim dom kultury, ale z powodów finansowych projektu opracowanego przez prof. Wiktora Zina nie zrealizowano.

Wnętrze Synagogi było trójkondygnacyjne z galerią, salą modlitw, przedsionkiem

i salą dla kobiet. W rogach były wieżyczki z klatkami schodowymi. Miejsce było barwne

z bogactwem szczegółów. Do dziś można zobaczyć części hebrajskich napisów a prace przy renowacji obiektu wykazały pod nimi drugą warstwę malarską.

Dziś właścicielem Synagogi jest Gmina Dąbrowa Tarnowska. Pod koniec grudnia 2006 r. została właścicielem działki, na której stoi ten budynek. Szacuje się, że aby obiekt powrócił do dawnej świetności potrzebna jest kolosalna suma, co najmniej 9 mln. zł. Sama gmina nie jest w stanie wydać tak olbrzymiej kwoty.
Budynek jest w bardzo złym stanie. Jakie są najistotniejsze prace do wykonania?

Synagoga jest w bardzo złym stanie technicznym. Wymaga natychmiastowej renowacji. Uratowanie cennego dla nas zabytku jest dla naszej Gminy jednym z priorytetów. Budynkowi grozi zawalenie się ścian do wewnątrz. Najpilniejszymi sprawami są: wymiana stropów i dachu, odbudowa sklepień i wzmocnienie ścian. Prace wyceniono na 900 tys. zł.
Wiem, że podjął i podejmuje Pan starania mające na celu uratowanie Synagogi. Proszę powiedzieć coś więcej na ten temat?
W marcu 2007 r. spotkałem się z Przewodniczącym Gminy Wyznaniowej

w Krakowie- Tadeuszem Jakubowiczem oraz Kierownikiem Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków- Andrzejem Ceterą. Poprosiłem ich o wspólne działania. Zaznaczyłem, że jeżeli nie uda się uzyskać pieniędzy na konserwację i renowację gmina może sprzedać obiekt wraz z działką w drodze przetargu ofertowego, bo takie mamy prawo. Mam jednak nadzieję, że do tego nie dojdzie, historyczny budynek pozostanie „w rękach gminy”, poddany odnowie i w jak najlepszy sposób wykorzystany.

W kwietniu 2007 r. wnioskowaliśmy do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Sejmiku Województwa Małopolskiego o 100 tys. zł. na ekspertyzy techniczne

i konserwatorskie proponując przy tym udział własny. Otrzymaliśmy 50 tys. zł. W tym samym czasie Dąbrowę odwiedzili Marszałek Województwa Małopolskiego Marek Nawara, wicemarszałek Roman Ciepiela oraz parlamentarzyści. Zaprosiłem ich do zwiedzenia Synagogi krótko przedstawiając jej sprawę i historię.

W październiku 2007 r. podpisaliśmy umowę z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dotacja pozwoliła wykonać ekspertyzy: fundamentów, ścian, sklepień, dachu, rzeźb, malowideł i wystroju. To one wykazały, w jakim stanie jest zabytek. Wykonano też wytyczne do projektów budowlanych. Otrzymane 50 tys. zł stanowiło ok. 90 % kosztów.

Ostatnio uzyskaliśmy dotację 800 tys. zł. z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na prace budowlane oraz 20 tys. zł. z Sejmiku Województwa Małopolskiego na opracowanie projektu budowlanego. Dzięki nim przeprowadzimy wspomniane prace zabezpieczające synagogę, które już się rozpoczęły. Jeśli wszystko ułoży się zgodnie z plenami to będą one wykonane jesienią. Będzie to pierwszy etap rewaloryzacji tego zabytkowego obiektu.

Rozesłałem też listy do organizacji i osób w kraju i za granicą. Zaprosiłem też do Dąbrowy Ambasadora Izraela w Polsce Pana Davida Pelega oraz jego rzecznika prasowego Pana Michała Sobelmana- Redaktora Naczelnego dwutygodnika „Słowo Żydowskie”.

Nawiązałem też kontakty z Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.