Neoliberalna postpolityka
Niektórzy socjologowie zwracają uwagę, że współczesna polityka staje się postpolityką - grą wizerunków opartą na walkach personalnych, w której kwestie merytoryczne są spychane na dalszy plan. Polityka staje się w tym ujęciu technokratycznym zarządzaniem, a debata publiczna zanika. Niestety, sytuacja wydaje się groźniejsza. Postpolityka jest odpowiedzią neoliberalnej prawicy na jej brak umiejętności rozwiązywania problemów społecznych. Nie umiejąc zaspokoić potrzeb materialnych społeczeństwa, neoliberałowie postanowili zmienić ludzkie oczekiwania. Stąd traktowanie nędzy, bezrobocia czy wykluczenia społecznego jako wstydliwych problemów poszczególnych jednostek. W nowym przekazie niepowodzenie życiowe jest czymś niezależnym od władzy, o czym nie wypada przypominać. Zamiast zgłaszać pretensje wobec władz i walczyć w obronie interesów zbiorowych, bezrobotni czy bezdomni powinni pokornie przyznać się do porażki i starać się zadbać o swój indywidualny sukces.
Polskim neoliberałom udało się przekonać społeczeństwo do wizji, zgodnie z którą za swoje sukcesy i porażki odpowiadają poszczególne jednostki. Porażka jest tylko twoją winą - sukces może być wyłącznie twoją zasługą. Jeżeli zaś każdemu może się udać, to trzeba profilaktycznie wspierać najbogatszych. Może i ja wkrótce będę bogaty, ma myśleć bezdomny. Oto proste wytłumaczenie braku zgody na wyższe podatki dla najbogatszych w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Tymczasem za obniżki obciążeń fiskalnych dla elit biznesu płacą wszyscy podatnicy, o czym już skrzętnie milczą kolejne władze. Nikt jednak nie walczy o większy poziom redystrybucji, bo a nuż bezrobotny stanie się milionerem i sam będzie musiał płacić wyższe podatki. W ten sposób system petryfikuje się, a różnice społeczne umacniają. Co ważniejsze dla elit władzy i biznesu, jednocześnie słabną protesty społeczne, a grupy, które tracą na reformach, z pokorą przyjmują kolejne wymierzone przeciwko nim rozwiązania.
W nowych wzorcach prestiżu społecznego takie wartości jak stabilność, zaufanie, egalitaryzm czy zaangażowanie w walkę o interesy zbiorowe są dezawuowane. Zamiast nich pojawia się indywidualny sukces, elastyczność, przedsiębiorczość, egoizm. Te wartości charakteryzują polski model kapitalizmu, a sukces Platformy Obywatelskiej polega na tym, że w największym stopniu je reprezentuje. Poglądy PO są obce większości Polaków i Polek, jednak partia Donalda Tuska kreśli świat, do którego aspiruje polskie społeczeństwo. Nawet jeśli bowiem większość Polaków i Polek ma intuicje socjalistyczne, wstydzi się ich. Największym wyzwaniem dla współczesnej lewicy będzie zatem ośmielenie Polaków do obrony i rozwijania ich egalitarnych przekonań.