Malarstwo przezroczyste, jest jak skanowanie, zawartości walizek w czasie odprawy na lotnisku, przenika w głąb przestrzeni i zmienia niczym pulsar za pomocą wybrzuszeń - przeskoków wzrokowych widzialną perspektywę czy obraz. To nie przypadek, że ludzkość połączyła gwiazdy w ciągi geometryczne, tworząc tzw. mapę nieba. W kosmosie nie występują kreski i linie, a jednak kształty Wielkiego Psa, Wieloryba, Małej i Wielkiej Niedźwiedzicy czy Orła, zostały pociągnięte i nadal są odtwarzane jako motywy. Analogiczne zjawiska występują, gdy generujemy z bezwiednych plam, zarysów, figuratywność, której tak naprawdę nie ma lub jest tylko na poziomie mentalnego obrazu. Znakomitym ćwiczeniem jest łączenie naturalnej faktury skalnej w to, co wytwarza nam mózg. Przykładowo w rozmaitych okapach, rysach, załupach, płytach, całych konturach gór lub skał, dostrzegamy: śpiących rycerzy (Giewont-Tatry), zbiorowisko olbrzymów (Grupa skalna Pielgrzymy - Karkonosze), postacie zwierząt (Wielbłąd - Góry Stołowe, Kaczka – Broumowskie Steny), kwiaty i rośliny (Róża bazaltowa -Wilcza Góra Złotoryja), kontury części ludzkiego lub zwierzęcego ciała („The Nose” - El Capitan Yosemite lub „Nos Żubra” - Góry Sokole).
Spytajmy samych siebie, co stałoby się z realistą gdyby pokazać mu pod mikroskopem zwykły okruch skały czy minerału, na którym cząstki poszczególnych substancji tworzą bardziej wysublimowane przedstawienia niż wyjęte z pod ręki W. Kandinskiego. W którym miejscu zaczyna się abstrakcja, w którym kończy realność, a może nie ma jednej teorii i wszystko nakłada się i odwrotnie przenika wzajemnie?
Niemal każdy obraz malarski nawet ten najbardziej realistyczny w fazie powstawania (szkic, nakładanie plam barwnych), czerpie z przezroczystości. W przyrodzie występują przecież elementy, z dużą dozą powietrza dostarczające malarzom największego wyzwania: niebo, mgła, zjawiska atmosferyczne, czemu nie zastosować pełnej przeźroczystości, świadomie prowadząc rękę i umysł tak, żeby obraz oddał całą złożoność procesu widzenia. Życia, które zawsze odbywa się w odniesieniu, kontekście, wymiaru, czasu miejsca i epoki, oto moc reprezentatywna pokolenia, zdefiniować to, co nowe obecne i często niezdefiniowane. 

Jan Wieczorek


www.szwonder.pl.tl